"Tanrıyı oynamak"- insan yapımı yaşamın finalinde bilim adamları

SENTETİK BİYOLOJİ... ve İLERİSİ... SINIR KALKIYOR MU? ... 



“…if ever there were a science guaranteed to cause public alarm and outrage, this is it. Compared with conventional biotechnology and genetic engineering, the risks involved in synthetic biology are far scarier.”                                                                                                                                                                                                                                                – Philip Ball, consultant editor for Nature

İnsan genom analizinin özel bir kısmına önderlik etmiş olan Dr Craig Venter, (the guardian gazetesinden daha fazla bilgi burada.) yıllardır insan yapımı organizma üretme üzerine çalışmalarda bulunuyor. Dediğine göre; şirketi olan Synthetic Genomics Inc, dünyanın ilk özgür yaşayan yapay canlısını yaratma yolculuğunu neredeye tamamlamak üzere. Venter' a göre, kendi laboratuvarında insan yapımı yaşamın ortaya çıkmasından sadece birkaç hafta gerideler. “Hayata karşı kavramsal bakış açımızı değiştiren, insan hayatındaki önemli kilometre taşlarından biri olacak.". Diğerleri Venter'ın işini daha az umut verici görüyorlar ve tehlikeli olabileceğini söylüyorlar.  Bu tip bir teknolojiyle Tanrı'yı oynamak tehlikeli sonuçlar doğurabilir, kazayla ya da bilinçli olarak doğaya bırakılacak tehlikeli organizmalar geri dönüşsüz sonuçlara neden olabilir. Kontrol ölçütleri önerildiğinden beri sentetik yaşam alanında çok yönlü bir ilerleme kaydedilemedi. DNA sekanslarına- ki silah olarak kullanılabilir- yazılım kullanılarak para karşılığı ışık tutmak buna örnek sayılabilir. İzleyenler büyük bir kumar oynandığını ve bilimin kötü amaçlı kullanımının bir adım gerisinde olduklarını söylüyorlar.

Yapay biyoloji kontrol altında tutulup uygun olarak izlense bile ki baz söylemler imkansız olduğunu gösteriyor aktivistler ve araştırmacılar teknolojinin sadece ticari oyuna kilitli kalabileceğinden endişe duyuyorlar. Synthetic Genomics Inc, etanol veya hidrojenle yakıt üretecek sentetik mikropların tartışmaya yol açan patentlerini sıraya koydular ve katılanların çok para kazandığı bile muhtemeldir. World Intellectual Property Organization (WIPO) 100 ülkeden fazla yerde ismi duyulmuş tekel patentleri bulmaya çalışan enstitüde uluslararası başvurular hala sıradalar. J Craig Venter Enstitüsünün US patent başvurusunda başlıca genler ve bu genleri kullanarak kendi başına büyüyebilen ve replikasyon yapabilen sentetik organizmalar üzerinde özel hak iddia etmektedirler. 

Haziranın başlarında, ETC Grubu, biyoteknoloji gelişmelerini yakından takip eden Kanada kökenli kanuna aykırı veya umuma zararlı hareketlere karşı tetikte olan itiraz organizasyonu a watchdog organizasyonu, Venter' ın patent başvurusuna karşı bir kampanya başlattı. Patent ofislerinden yaşam formları üzerine olan başvuruların reddi talebinde bulundular. ETC’den Jim Thomas, Venter' ın şirketinin sentetik biyolojinin “Microbesoft” u olmaya adaydır demiştir. 

Şirket enerji devi BP PLC ile dünya yüzeyinin altındaki kömür ve yağ yataklarının temiz yakıta dönüştürülmesini doğal yollarla sağlayabilecek mikropların tanınmasını ve değiştirilmesini kapsayan anlaşmasını 13 Haziran' da duyurdu. Mikroorganizmaların U.S içindeki tüm yakıt ihtiyacını sağlayabilecek potansiyele sahip olduklarını belirten Venter: "Gen kralından yağ kralına dönüştüğüm konusunda şaka yaptım.", dediğinde hiç kimse onun şaka yaptığını düşünmüyordu. Çalışmalarına saldırılar olmasını beklediğin söyleyen Venter: "...patentler öfkeli kelimeler ve insanlar sentetik organizmalardan korkuyorlar." diyerek devam etmiştir. Söylediğine göre araştırmaları sadece buzdağının görünen kısmı ve gelecekte olasılıklar bu tip mikropların kirliliğe çare olabileceğini veya patlayıcı tespitinde kullanilabileceğini gösteriyor. Gerçekten teknoloji yeryüzünün en büyük problemlerinden bazılarında yararlı çözümler sağlayabilir ve Venter bir panelde biyoetik uzmanlarını, din liderlerini ve bu alanda çalışmaları olan biyomücadele uzmanlarını bir araya toplayarak onur kazanabilir. Bu özel grubun ortak kararı araştırmaların durmaması ancak sentetik organizmaların kesinlikle kontrol edilebilir olmasıdır. Venter' a göre çevre grupları bu iş için savaşmamalılar aksine aslında kömür ve yağ yakımına alternatif sağlamalarından ötürü bu konuda inanılmaz mutlu olmalılar. Çok azı bu tip işte iyi geri dönüşün olmadığı konusunda tartışma içinde fakat uzmanlar muhtemel olumsuz sonuçların gözardı edilmemesinde de kesin olarak uyarıyorlar.

 Pensilvanya Üniversitesi Biyoetik Merkezi direktörü olan Arthur L. Caplan; "...yeni hayat yaratırken Tanrıyı oynamamalısınız, bu bizim kendimizi nasıl gördüğümüzden bu yana devrimci bir kinaye taşıyor. Yaşamı sentezleyebildiğimizde, bu canlı olma kanısını daha az önemli yapar ve toplumda sentetik biyologların nereye varacağını bilmeden doğayı kendi amaçları doğrultusunda yönlendirmeleriyle ilgili bir kanı var, kibirli bilimadamları var ve dostumuz Venter' da belki de onlardan biridir." diyerek endişelerini dile getirmiştir. Fakat Venter' ın sentetik biyoloji alanında birçok rakibi de bulunmakta. Amyris Biyoteknolojileri bakteri veya maya genlerinin kombinasyonlarını kullanarak biyoyakıt ve antimalaria (sıtmaya karşı) ilaçları yapmaktalar. Cambridge 'deki Codon Devices Inc.' de (bir diğer haber de burada) diğer ürünler arasında sentetik DNA strandlerinin satışı ortaya çıkmıştır. Madison Wisconsin' deki EraGen Biyobilimler doğada bulunmayan temel yapı bloklarından DNA yaratarak yaşamın yeni formlarına kapı açılmasına destek olmaktadır diyerek Business Newsweek' e konu olmuştur. The Newyorker 'ın yazısı ise burada. Bu araştırma sadece buzdağının görünen kısmı. Gelecekteki olasılıklar oluşturulabilen canlılarla kirlilikle mücadeleyi veya patlayıcı tespitinde kullanılabileceklerini içeriyor. Venter yeni organizmalar yaratmanın milyarlar ve tirilyonlara değer olduğunu öngördüğünü açıklamıştır .

makalesi burada.

Dr. Venter' ın takımı bakteriye entegre edilebilecek minimal genoma sahip bir organizma yapmayı planlıyorlardı makale burada. Mycoplasma genitalium bakterisinden tek tek genlerin çıkarılmasıyla kontrollü çevresinde üreyebilen replike olabilen bu belirli organizma için ihtiyaç duyduğu minimum gen sayısını teşhis ettiler. 482 genden 101 ini bakteriyi öldürmeden çıkartmayı başararak 381' inin replikasyon için gerekli olduğunu gösterdiler (makale burada). Fakat tepeden tırnağa insan yapımı bir canlı oluşturmak sadece minimal genomdan fazlasına ihtiyaç duyuyor. Örneğin, genlere birşeyler yaptırabilmek için genleri mrna ve proteinlere dönüştürecek kimyasalların olması zorunludur. Dünyanın dört bir yanındaki bilim adamları yıllardır kendi başına yaşayabilen sentetik organizma konusuyla  uğraşıyorlar. Dr. Venter (ilgili video burada. ) ilk olarak sentetik yaşam formları oluşturma konusundaki çalışmalarını 1999 da Kaliforniya' daki konferansta açıkladı. 

makalesi burada.

Avrupa Birliği Komisyonu' nun sentetik biyoloji ile ilgili raporu burada. Üniversite çalışmalarından bir örnek de burada. ETC grubunun sentetik biyoloji raporu ise burada.